Talen sprekke yn Meksiko
Meksiko is in tige ferskate lân, sawol biologysk (it wurdt beskôge as megadiverse, en is ûnder de top fiif lannen yn 'e wrâld yn betingst fan biodiversiteit) en kultuerlik. Spaansk is de offisjele taal fan Meksiko, en krekt mear as 60% fan 'e befolking is mestizo, dat is in ming fan yndianen en Europeeske erfguod, mar yngenieus groepen foarmje in wichtich part fan' e befolking, en in soad fan dy groepen behâlde har tradysjes noch behâlde en sprekke har taal.
Talen fan Meksiko
De Meksikaanske regearing erkennt 62 ynrjochtige talen dy't hjoed noch altiten sprutsen wurde, mar in soad linguisten beweitsje dat der in feit mear dan 100 binne. De ferskil fan 'e talen hat in protte farianten dy't faaks beskôge wurde as talen. De folgjende tabel lit de ferskate talen sprekke yn Meksiko mei de namme fan 'e taal, sa't dy troch sprekkers fan dy taal ferskine yn' e klompen en it tal sprekkers.
De indigene taal dy't sprutsen wurdt troch de grutste groep fan minsken is Náhuatl, mei mear as twa en in heal miljoen sprekkers. Náhuatl is de taal dy't sprutsen wurdt troch de Mexika (útsprutsen meh- shee -ka ) minsken, dy't ek wol as Azteken neamd wurde, dy't benammen yn it sintrum fan Meksiko wenje. De twadde meast sprutsen indigenous taal is Maya , mei sawat ien en in heal miljoen sprekkers. De Maya libbet yn Chiapas en it Yucatan-skiereilân .
Meksikaanske indigenous talen en tal sprekkers
Náhuatl | 2.563.000 |
Maya | 1.490.000 |
Zapoteco (Diidzaj) | 785.000 |
Mixteco (ñuu savi) | 764.000 |
Otomí (ñahñu) | 566.000 |
Tzeltal (k'op) | 547.000 |
Tzotzil of (batzil k'op) | 514.000 |
Totonaca (tachihuiin) | 410.000 |
Mazateco (ha shuta enima) | 339.000 |
Chol | 274.000 |
Mazahua (jñatio) | 254.000 |
Huasteco (tének) | 247.000 |
Chinanteco (tsa jujmi) | 224.000 |
Purépecha (tarasco) | 204.000 |
Mixe (ayook) | 188.000 |
Tlapaneco (mepha) | 146.000 |
Tarahumara (rarámuri) | 122.000 |
Zoek (o'de püt) | 88.000 |
Mayo (yoreme) | 78.000 |
Tojolabal (tojolwinik otik) | 74.000 |
Chontal de Tabasco (yokot'an) | 72.000 |
Popoluca | 69.000 |
Chatino (cha'cña) | 66.000 |
Amuzgo (tzañcue) | 63.000 |
Huichol (wirrárica) | 55.000 |
Tepehuán (o'dam) | 44.000 |
Triqui (triki) | 36.000 |
Popoloca | 28.000 |
Cora (naayeri) | 27.000 |
Kanjobal | (27.000) |
Yaqui (yoreme) | 25.000 |
Cuicateco (nduudu yu) | 24.000 |
Mame (qyool) | 24.000 |
Huave (mero ikoko) | 23.000 |
Tepehua (hamasipini) | 17.000 |
Pame (xigüe) | 14.000 |
Chontal de Oaxaca (slijuala xanuk) | 13.000 |
Chuj | 3.900 |
Chichimeca jonaz (uza) | 3,100 |
Guarijío (varojío) | 3.000 |
Matlatzinca (botuná) | 1,800 |
Kekchí | 1.700 |
Chocholteca (chocho) | 1.600 |
Pima (otam) | 1.600 |
Jacalteco (abxubal) | 1.300 |
Ocuilteco (tlahuica) | 1.100 |
Seri (konkaak) | 910 |
Quiché | 640 |
Ixcateco | 620 |
Cakchiquel | 610 |
Kikapú (kikapoa) | 580 |
Motozintleco (mochó) | 500 |
Paipai (akwa'ala) | 410 |
Kumiai (kamia) | 360 |
Ixil | 310 |
Pápago (tono ooh'tam) | 270 |
Cucapá | 260 |
Cochimí | 240 |
Lacandón (hach t'an) | 130 |
Kiliwa (k'olew) | 80 |
Aguacateco | 60 |
Teco | 50 |
Data fan CDI, Comisión Nacional para el Desarrollo de los Pueblos Indígenas